जळगाव लाईव्ह न्यूज । २२ जानेवारी २०२३ । देशात स्वस्तात आयात केलेले तेल मुबलक प्रमाणात असल्याने दिल्ली तेलबिया बाजारात जवळपास सर्वच तेलबियांचे भाव घसरले. दरम्यान, तेलाचे भाव स्वस्त झाले की खलाचे भाव महाग होतात कारण तेल व्यापारी खलाची किंमत वाढवून तेलाची तूट भरून काढतात. खल, डिओइल्ड केक (डीओसी) महागल्याने पशुखाद्य महाग होणार असून दूध, दुग्धजन्य पदार्थांच्या किमती वाढणार असून अंडी, कोंबडी महागणार आहेत.
सरकारने MSP वाढवला
चालू वर्षात सरकारने मोहरीच्या किमान आधारभूत किमतीत (एमएसपी) वाढ केली आहे. मोहरीचा एमएसपी, जो पूर्वी 5,000 रुपये प्रति क्विंटल होता, तो वाढवून 5,400 रुपये प्रति क्विंटल करण्यात आला आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, स्वस्त आयात तेलाची सद्यस्थिती अशीच राहिल्यास मोहरीचा खप होणार नाही आणि मोहरी व सोयाबीन तेलबियांचा साठा शिल्लक राहील. ही परिस्थितीही वेगळा विरोधाभास दर्शवते.
याला कोणतेही औचित्य नसल्याने सरकारने शुल्कमुक्त आयातीची कोटा प्रणाली लवकरात लवकर सोडवावी, असे सूत्रांनी सांगितले. ही प्रणाली लागू झाली तेव्हा खाद्यतेलाचे भाव कोसळत होते. परंतु खाद्यतेलाच्या किमती नरमवणे अपेक्षित असलेली ही व्यवस्था कमाल किरकोळ किंमत (एमआरपी) मनमानी ठरवल्याने कुचकामी ठरली.
खाद्यतेलाच्या दरात घसरण झाल्याचा फायदा ग्राहकांना मिळत नाही
दरम्यान, सरकारने सर्व खाद्यतेल उत्पादक कंपन्यांना त्यांची MRP अधिकृत वेबसाइटवर जाहीर करणे बंधनकारक केले पाहिजे. यामुळे तेल कंपन्या आणि छोटे पॅकर्स यांच्या मनमानीला आळा बसण्याची शक्यता आहे. कदाचित याच कारणामुळे, जागतिक तेलाच्या किमती जवळपास निम्म्या झाल्या असूनही ग्राहकांना हे तेल चढ्या भावाने विकत घ्यावे लागत आहे. घाऊक विक्रीतील भाव खंडित झाल्यानंतर किरकोळ बाजारात जास्त एमआरपी निश्चित केल्यामुळे खाद्यतेलाच्या किमती घसरल्याचा फायदा ग्राहकांना मिळत नसल्याचे सूत्रांनी सांगितले.
बाजारामध्ये देशांतर्गत तेलबियांचा वापर न झाल्यास आयातीत पूर्वीच्या तुलनेत लक्षणीय वाढ होऊ शकते, असे सूत्रांनी सांगितले. देशाला स्वयंपूर्णता हवी आहे की आयातीवर पूर्ण अवलंबित्व हवे आहे हे ठरवायचे आहे. स्वावलंबनासाठी सर्वप्रथम स्वस्त आयातीतील तेलांना आळा घालण्यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत. शिकागो एक्सचेंज शुक्रवारी 1.75 टक्क्यांच्या कमजोरीसह बंद झाला.
तेल आणि तेलबियांचे भाव पुढीलप्रमाणे राहिले.
मोहरी तेलबिया 6,520 6,570 (42 टक्के स्थिती दर) रु. प्रति क्विंटल.
भुईमूग 6,530 6,590 प्रति क्विंटल रु.
शेंगदाणा तेल गिरणी वितरण (गुजरात) रु 15,500 प्रति क्विंटल.
शेंगदाणा रिफाइंड तेल 2,445 रुपये 2,710 प्रति टिन.
मोहरीचे तेल दादरी 13,000 रुपये प्रति क्विंटल.
मोहरी पक्की घणी 1,175 रुपये 2,105 प्रति टिन.
मोहरी कच्छी घाणी 2,035 रुपये 2,160 प्रति टिन.
तीळ तेल गिरणी वितरण रु.18,900-21,000 प्रति क्विंटल.
सोयाबीन तेल गिरणी वितरण दिल्ली रु. 12,900 प्रति क्विंटल.
सोयाबीन मिल डिलिव्हरी इंदूर रु. 12,700 प्रति क्विंटल.
सोयाबीन तेल डेगम, कांडला 11,100 रुपये प्रति क्विंटल.
सीपीओ एक्स कांडला रु 8,330 प्रति क्विंटल.
कापूस बियाणे मिल वितरण (हरियाणा) रु. 11,400 प्रति क्विंटल.
पामोलिन आरबीडी, दिल्ली 9,900 रुपये प्रति क्विंटल.
पामोलिन एक्स कांडला रु 8,940 (जीएसटी शिवाय) प्रति क्विंटल.
सोयाबीनचे दाणे रु.5,500 ते रु.5,580 प्रति क्विंटल.
सोयाबीनचा भाव ५,२४० रुपये प्रति क्विंटल ५,२६० रुपये.
मका खल (सारिस्का) प्रति क्विंटल 4,010 रु.