⁠ 
शनिवार, नोव्हेंबर 23, 2024
Home | आरोग्य | सोशल मीडिया आणि मानसिक आरोग्य

सोशल मीडिया आणि मानसिक आरोग्य

जळगावातील बातम्यांसाठी ग्रुप जॉईन करा
WhatsApp Group Join Now
Google News Join Now

सोशल मीडिया हे वरदान आणि शाप दोन्ही आहे. मुळात हे तुम्ही कसे वापरता आणि किती वापरता? यावर अवलंबून असते. जेव्हा लोक उदासीनता आणि दुःखाच्या भोवऱ्यात पडतात तेव्हा त्यांना वाटते की, त्यांच्याकडे काय आहे आणि ते कसे जगतात? त्यांच्याकडे सोशल मीडियावर दिसणाऱ्या झगमगत्या जीवनापेक्षा कमीच आहे.

आपण सोशल मीडियाचा वापर शिकण्यासाठी, प्रेरणा देण्यासाठी, शेअर करण्यासाठी, शिक्षित करण्यासाठी करू शकता आणि नंतर आपण त्याचा उपयोग स्वतःबद्दल चांगले वाटण्यासाठी किंवा इतर लोकांचे जीवन पाहण्यासाठी करू शकता.

सोशल मीडिया हाताळताना खालील गोष्टी लक्षात ठेवा :

● आपण जे काही पाहता ते सर्व खरे असतेच असे नाही. बहुतांश लोकांचे आयुष्य असे दिसते की त्यांनी चांगले काम केले आहे, परंतु त्यांच्यापैकी बरेचजण आई-वडिलांच्या संपत्तीवर जगत असतात. ते त्यांच्या पालकांच्या घरात राहतात. कपडे, दागिने, कार जे काही दाखवतात ते खरोखर त्यांच्या मालकीचे नाहीत.
● बर्‍याच लोकांकडे कर्जावर घेतलेल्या गोष्टी असतात. ज्या एकप्रकारे त्यांच्या मालकीच्या नसतात. कर्ज घेऊन आणि जगाला वास्तव नसलेले जीवन दाखवणे सोपे आहे.
● बरेच लोक सोशल मीडियावर आभासी गोष्ट वास्तविक असल्यासारखे शोधतात. मात्र हे शक्य नाही. कारण एक हे एक आभासी जग आहे. आपल्याला आपल्या जगण्यासाठी वास्तवाशी जोडण्याची आवश्यकता आहे आणि दुर्दैवाने बहुतेक आभासी जग वास्तविक जगाच्या जवळ कोठेही नाही.
● बऱ्याच सुट्ट्या, भौतिक गोष्टी वगैरे ज्या सोशल मीडियावर दाखविल्या जातात. ती कुणाची तरी देण असते. खरोखर कमावलेले नसते. त्याबद्दल जाणून घ्या.
● तुमच्याकडे अनेक अ‍ॅप्स आहेत जे तुम्हाला भासवतात की तुम्ही दुबळे, मजबूत, सडपातळ, बनावट अ‍ॅब्स, ओठ बदलू शकतात आणि चांगले दिसू शकतात. परंतु जेव्हा तुम्ही स्वतःला प्रत्यक्षात पाहता तेव्हा तुम्हाला सत्यता दिसते.
● लाईट आणि फोटोग्राफीची ताकद समजून घ्या. दिसणाऱ्या गोष्टी आणि वास्तविक गोष्टी यातील फरक समजून खोटेपणाला बळी पडू नका.
● कपडे कसे घालावे? डेट कसे करावे? कोणाशी डेट करावे? याबाबतच्या सल्ल्यासाठी जर तुम्हाला सातत्याने सोशल मीडिया पाहण्याची गरज असेल तर तुम्ही चुकीच्या दिशेने चालले आहात. खरं तर तुम्हाला सोशल मीडियावर कमी वेळ आणि वास्तविक जीवनावर जास्त वेळ घालवणे आवश्यक आहे.
● जर तुम्हाला तुमच्या जीवनाचा प्रत्येक भाग जगताना सतत सोशल मीडियाचा वापर करावा लागत असेल, तर तुम्ही रिकामे आहात. यामुळे तुम्हाला स्वतःचे मन राहिले नाही. म्हणून तुम्ही सोशल मीडियावर कमी वेळ आणि स्वतःसोबत जास्त वेळ घालवला पाहिजे.
● बरेच लोक खोटे जीवन जगतात. त्यामुळेच आपल्या जीवनाचा महत्वाचा भाग वाया घालवणाऱ्या प्रत्येकापासून सावध रहा. कारण हे सर्व खोटे आहेत. आपल्या जीवनातील काही किंवा खरं तर जवळजवळ सर्व पैलूंना स्वयं-शिस्त, सातत्य आवश्यक आहे, जीवनात कोणतेही शॉर्टकट नाहीत.
● सध्या असेही काही फॅड आहेत ज्यात आध्यात्मिकतेचा उल्लेख असतो. त्यात दाखवले जाते की, आपण जीवनासाठी, शांततेसाठी, आणि आनंद शोधण्यासाठी कुठे तरी दूर डोंगरावर गेले पाहिजे. लक्षात घ्या, हा काही मार्ग नाही. स्वर्गाचे द्वार तुमच्यामध्ये दडलेले आहे.
● तुम्ही तुमचा दिवस सोशल मीडियावर सुरू करण्यापूर्वी एकदा विचार करा की तुम्ही त्यावर का आहात? किंवा तुम्ही त्यावर वेळ का घालवणार आहात? हे नक्की करा. त्यातील गोष्टी शिकणे, शेअर करणे, प्रेरणा देणे, प्रेरित करणे, वेळ घालवणे किंवा ते तुमच्यामध्ये काही पोकळी भरून काढणार आहे का? हे जाणून घ्या आणि सावध रहा.
● जे लोक तुम्हाला झटपट पैसे कमवण्याच्या योजनांचे आश्वासन देत आहेत. त्यांबद्दल जागरूक रहा. जर ते खरे असते तर सर्वांनीच ते केले असते. परंतु प्रत्येकजण ते करत नाही, म्हणून याविषयी सावधगिरी बाळगा.
● नेहमी लक्षात ठेवा की तुमचे स्वतःचे मन आहे आणि तुमची स्वतःची अक्कल, शहाणपण, अंतर्ज्ञान आणि अंतःप्रेरणा वापरा. सोशल मीडिया माझ्यासह अनेक लोकांच्या मतांनी परिपूर्ण आहे, परंतु तुमचे स्वतःचे मन आहे, तुम्हाला जे हवे आहे ते घ्या, जे तुम्हाला गरज नाही ते सोडून द्या. प्रत्येकजण वेगळा आहे आणि एखाद्यासाठी काय कार्य केले? ते आपल्यासाठी कार्य करण्याची गरज नाही.

सोशल मीडिया लोकांना आभासी जगात व्यक्त होण्यास अनुमती देते. आपल्या वास्तविक जगात व्यक्त होणे देखील महत्त्वाचे आहे. परंतु जेव्हा ते आभासी असते तेव्हा ते सोपे असते. गोंधळून जाऊ नका. तुम्ही सोशल मीडियावर व्यक्त होणे बंद व्हा. आभासी जगासाठी तुम्ही तयार केलेल्या दिखाऊ गोष्टींमध्ये हरवू नका.

थोडक्यात, जेव्हा आपण जीवनाची, जगण्याची, अध्यात्माची उत्तरे शोधत असतो, तेव्हा बहुतेक उत्तरे तुमचे जीवन, तुमच्या वास्तविक जीवनाची जाणीव करून देताना सापडतील. म्हणून, सोशल मीडियाचा समतोल राखून त्याचा चांगला वापर करा.

author avatar
चेतन पाटील
पत्रकारिता क्षेत्रात गत ९ वर्षांपासून कार्यरत. देश-विदेशातील विशेष बातम्यांचा अनुभव. नोकरी, शैक्षणिक, विविध योजना संदर्भातील बातम्यांचे विशेष लेखन. जळगाव, पुणे येथील दैनिकात संपादकीय विभागात संपादनाचा अनुभव.