जळगाव लाईव्ह न्यूज । २१ फेब्रुवारी २०२३ । भारताची डिजिटल पेमेंट प्रणाली UPI आणि सिंगापूरची पेमेंट प्रणाली PayNow या दोन्ही देशांनी एकमेकांशी जोडले आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास आणि सिंगापूरचे पंतप्रधान ह्युएन लाँग यांनी आज मंगळवारी त्याची सुरुवात केली. या प्रणालीला जोडण्याचा प्रकल्प दोन्ही देशांनी २०२१ सालीच सुरू केला होता, पण आता अखेर ही सुविधा सुरू करण्यात आली आहे. या प्रकल्पाचा लाभ सर्वसामान्यांना कसा मिळणार आणि त्याचे महत्त्व काय, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
सर्वप्रथम, UPI आणि PayNow म्हणजे काय हे समजून घेतले पाहिजे. युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस म्हणजेच UPI ही भारताची मोबाईल आधारित पेमेंट प्रणाली आहे, जी ग्राहकाला 24-तास पेमेंट सुविधा प्रदान करते. UPI प्रत्येक पेमेंटसाठी व्हर्च्युअल पेमेंट अॅड्रेस (VPA) तयार करते, ज्यामुळे व्यक्ती-ते-व्यक्ती किंवा व्यक्ती-व्यापारी पेमेंट कोणत्याही जोखमीशिवाय पूर्ण करता येतात. PayNow देखील त्याच धर्तीवर कमी-अधिक प्रमाणात कार्य करते आणि सिंगापूरच्या बँका आणि बिगर बँकिंग वित्तीय कंपन्यांद्वारे निधी हस्तांतरणाची प्रक्रिया पूर्ण करते. सिंगापूरमधील या प्रणालीद्वारे, ग्राहक त्यांच्या बँक खात्यातून किंवा ई-वॉलेटमधून इतरांना मोबाइलद्वारे निधी पाठवू किंवा प्राप्त करू शकतात. ही प्रक्रिया राष्ट्रीय नोंदणी ओळखपत्र किंवा परदेशी ओळख क्रमांकाद्वारे पूर्ण केली जाते.
दोन्ही सामील होण्याचा अर्थ काय आहे
दोन देशांमधील किरकोळ देयके फारशी पारदर्शक नसतात, तर दुसरीकडे अशा व्यवहारांवर जास्त शुल्क आकारल्यामुळे ते महाग होते. UPI-PayNow च्या लिंकमुळे या समस्येवर थेट उपाय सापडला आहे. आता भारतातील नागरिक सिंगापूरमध्ये किरकोळ पेमेंट सहज करू शकतील, त्यामुळे सिंगापूरचे लोक कोणत्याही अडचणीशिवाय भारतीय बाजारपेठेत पैसे पाठवू शकतील. म्हणजेच दोन्ही देशांमधील किरकोळ व्यवहार अधिक सुरक्षित, सोपे, पारदर्शक आणि स्वस्त झाले आहेत.
सामान्य माणसाला कसा फायदा होईल
ही पेमेंट प्रणाली सुरू झाल्यामुळे, सिंगापूरमध्ये व्यवसाय करणाऱ्या किंवा भेट देणाऱ्या किंवा काम करणाऱ्या लोकांसाठी सोपे झाले आहे. तुम्ही सिंगापूरला भेट देत असाल, तर तुम्ही कोणत्याही त्रासाशिवाय तेथील रिटेल आउटलेटवर UPI वापरून पेमेंट करू शकाल. याशिवाय हजारो भारतीय सिंगापूरमध्ये काम करतात, त्यांच्यासाठी आता मायदेशी पैसे पाठवणे सोपे आणि स्वस्त झाले आहे. एवढेच नाही तर सिंगापूरमध्ये शिकणाऱ्या भारतीय विद्यार्थ्यांना घरबसल्या पैसे मिळणे सोपे झाले आहे.
रिझर्व्ह बँकेच्या आकडेवारीनुसार, दरवर्षी सिंगापूरमधून लोक करोडो रुपये भारतात त्यांच्या घरी पाठवतात. 2021 च्या आकडेवारीवर नजर टाकल्यास, परदेशातून भारतात पाठवलेल्या एकूण रेमिटन्सपैकी 5.7 टक्के वाटा एकट्या सिंगापूरचा आहे.