जळगाव लाईव्ह न्यूज । २८ फेब्रुवारी २०२३ । यंदा वेळेआधीच उन्हाळा जाणवू लागला आहे. देशातील बर्‍याच भागात फेब्रुवारी मध्येच मार्च महिन्यात जे तापमान नोंदवले जाते त्यापेक्षा जास्त तापमान नोंदवले जात आहे. त्यामुळे यंदा उष्णतेच्या तीव्र लाटेची चिंता वाढली आहे. याच पार्श्वभूमीवर केंद्र सरकार आधीच अलर्ट मोडमध्ये आले असून उद्या म्हणजेच 1 मार्चपासून उष्णतेशी संबंधित आजारांवर दैनंदिन देखरेख करण्याबाबत केंद्राने राज्यांना पत्र लिहिले आहे.
काय म्हटलं आहे पत्रात?
आरोग्य सचिव राजेश भूषण म्हणाले की, हवामान बदल आणि मानवी आरोग्यावरील राष्ट्रीय कार्यक्रम (NPCCHH) अंतर्गत सर्व राज्यांमध्ये दैनंदिन निरीक्षण केले जाईल. आरोग्य विभाग आणि आरोग्य सुविधांच्या प्रभावी तयारीसाठी त्यांनी अधिकाऱ्यांना या मार्गदर्शन दस्तऐवजाचा सर्व जिल्ह्यांमध्ये प्रसार करण्यास सांगितले आहे.
“राज्याच्या आरोग्य विभागांनी वैद्यकीय अधिकारी, आरोग्य कर्मचारी, तळागाळातील कामगारांना उष्णतेच्या आजाराविषयी, त्याचे लवकर निदान आणि व्यवस्थापन आणि सुविधा उपलब्ध करून देण्यासाठी त्यांचे प्रयत्न सुरू ठेवावेत,” असे उच्च आरोग्य अधिकारी म्हणाले. “आवश्यक औषधे, इंट्राव्हेनस फ्लुइड्स, आइस पॅक, ओआरएस आणि सर्व आवश्यक उपकरणांच्या पुरेशा प्रमाणात उपलब्धतेसाठी सज्जतेचा आढावा घेतला पाहिजे. सर्व आरोग्य सुविधांमध्ये पुरेशा प्रमाणात पिण्याच्या पाण्याची उपलब्धता आणि गंभीर भागात कूलिंग उपकरणांचे सतत कार्य सुनिश्चित केले जावे.”
ते म्हणाले की राज्यांसह सामायिक केल्या जाणार्‍या दैनंदिन उष्णतेचे अलर्ट पुढील काही दिवस उष्णतेच्या लाटेचा अंदाज दर्शवतात. त्यामुळे जिल्हास्तरावर याबाबत तात्काळ सूचना देण्यात याव्यात. त्यांनी आरोग्य सुविधांना “कूलिंग उपकरणे, सौर पॅनेलची स्थापना (शक्य असेल तेथे), ऊर्जा संवर्धन उपाय आणि घरातील उष्णता कमी करण्यासाठी अखंडित वीजेची व्यवस्था करावी” असे निर्देश दिले.
“पाण्यात स्वयंपूर्णतेसाठी रेन वॉटर हार्वेस्टिंग आणि रिसायकलिंग प्लांट्सचाही शोध घेता येईल,” असेही ते म्हणाले. वायव्य, मध्य आणि पश्चिम भारतात तापमानाचा पारा वाढत असल्याने भारतीय हवामान खात्याने उन्हाळा सुरू होण्याची शक्यता वर्तवली आहे. नॅशनल प्रोग्रॅम ऑन क्लायमेट चेंज अँड ह्युमन हेल्थ (NPCHCH) ने देखील विशेषत: दुपारी 12:00 ते 03:00 दरम्यान सूर्यप्रकाश टाळण्याचे सुचवले आहे..
दरम्यान, आरोग्य मंत्रालयाने उष्णतेच्या लाटेबाबत काय करावे आणि काय करू नये याची माहिती पाठवली आहे. काही लोकांना इतरांपेक्षा जास्त धोका असतो आणि त्यांच्याकडे जास्त लक्ष दिले पाहिजे. आरोग्य मंत्रालयाने असे सुचवले आहे की ‘बाळ आणि लहान मुले, गरोदर महिला, घराबाहेर काम करणारे लोक, मानसिक आजार असलेले लोक, शारीरिकदृष्ट्या आजारी लोकांसह काही लोकांनी त्यांचे उष्णतेशी जुळवून घेण्यासाठी आणि भरपूर पाणी पिण्याचा सल्ला दिला आहे.