जळगाव लाईव्ह न्यूज । २६ जुलै २०२२ । गेल्या काही महिन्यात एलपीजी सिलिंडर गॅस भरमसाठ वाढला आहे. त्यात गॅस सिलिंडरवर मिळणारी सबसिडी देखील बंद असल्याने सर्वसामान्यांना मोठा बोजा सहन करावा लागतोय. मात्र अशातच एलपीजी ग्राहकांना सरकारकडून मोठी भेट मिळू शकते. फायनान्शिअल एक्सप्रेसमधील एका बातमीनुसार, आर्थिक वर्ष 2022 मध्ये लिक्विफाइड पेट्रोलियम गॅस (LPG) वरील अर्थसंकल्पीय सबसिडी जवळपास संपल्यानंतर आता केंद्र सरकार आर्थिक वर्ष 2023 मध्ये ते पुन्हा सुरू करू शकते. असे झाल्यास सुमारे 9 कोटी लोकांना महागड्या एलपीजीपासून दिलासा मिळू शकतो.
जून 2020 पासून अनुदान बंद
दोन वर्षांपूर्वी घरगुती गॅस सिलिंडरची सबसिडी बंद करण्यात आली आहे. 2020 मधील कोरोना महामारीच्या पहिल्या लाटेत सरकारने जूनपासून गॅस सिलिंडरवरील अनुदान बंद केले आहे. जून 2020 पासून एलपीजी सबसिडीच्या स्वरूपात कोणतीही सबसिडी बँक खात्यांमध्ये हस्तांतरित केलेली नाही. मात्र, उज्ज्वला योजनेंतर्गत ज्यांना गॅस सिलिंडर देण्यात आले होते, त्यांनाच 200 रुपयांचे अनुदान दिले जात आहे. आम्ही तुम्हाला सांगतो की ताज्या आकडेवारीनुसार, सरकारने एलपीजी सबसिडी बंद करून 2021-22 मध्ये 11,654 कोटींची बचत केली आहे. उज्ज्वला योजनेंतर्गत सरकारने या कालावधीत एलपीजी सबसिडीच्या रूपात केवळ 242 कोटींची सबसिडी दिली आहे.
काय योजना आहे?
पेट्रोलियम मंत्रालयाने जागतिक कच्चे तेल आणि एलपीजीच्या किमती वाढल्यामुळे H2FY22 आणि चालू आर्थिक वर्षात OMCs च्या LPG अंडर-रिकव्हरी कव्हर करण्यासाठी सुमारे 40,000 कोटी रुपयांची आवश्यकता ओळखली आहे असे मानले जाते. नोमुराने एकट्या FY23 च्या Q1 मध्ये OMCs ची LPG वरील अंडर-रिकव्हरी रु. 9,000 कोटी असल्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे. त्यानुसार गेल्या वर्षी H2 मध्ये 6,500-7,500 कोटी रुपये अंडर-वसुली होती.
आर्थिक वर्ष 2023 च्या अर्थसंकल्पात केंद्राने LPG अनुदानासाठी 5,800 कोटी रुपयांची तरतूद केली. यामध्ये उज्ज्वला योजनेंतर्गत घरगुती वापरासाठी 4,000 कोटी रुपये आणि गरिबांसाठी आणखी 800 कोटी रुपयांचे थेट लाभ हस्तांतरण समाविष्ट आहे. फायनान्शिअल एक्स्प्रेसने सूत्रांच्या हवाल्याने म्हटले आहे की FY23 साठी अर्थसंकल्पात केलेली तरतूद अपुरी आहे. अतिरिक्त वाटप आवश्यक असेल. परंतु ते 40,000 कोटी रुपये इतके जास्त असू शकत नाही (पेट्रोलियम मंत्रालयाचा अंदाज).
सबसिडी कोणाला मिळते?
एलपीजीवर सबसिडी आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील लोकांना दिली जाते हे स्पष्ट करा. ज्यांचे वार्षिक उत्पन्न 10 लाख किंवा त्यापेक्षा जास्त आहे त्यांना अनुदान दिले जात नाही. 10 लाख रुपयांचे हे वार्षिक उत्पन्न पती आणि दोघांचे उत्पन्न जोडून काढले जाते. भारतातील सर्व राज्यांमध्ये एलपीजी सिलिंडरवर मिळणारे अनुदानही वेगळे आहे.
LPG ची किंमत किती आहे
घरगुती LPG ची सध्याची किंमत 1,053 रुपये प्रति 14.2 किलो सिलेंडर आहे. एप्रिल 2022 पासून किंमत 11% आणि जून 2020 पासून 78% वाढली आहे.