जळगाव लाईव्ह न्यूज । २७ नोव्हेंबर २०२३ । महागाईच्या काळात स्वयंपाकघरातून दिलासा देणारी बातमी आली आहे. खाद्यतेलाच्या दरात घसरण झाली आहे. देशाच्या बंदरांवर किमतीपेक्षा कमी किमतीत आयात तेलाची विक्री सुरू राहिल्याने सर्व खाद्यतेल आणि तेलबियांच्या किमती घसरल्या.
सततच्या तोट्यात चालणाऱ्या या सौद्यांमुळे आयातदारांची आर्थिक स्थिती ढासळली आहे. आयात केलेल्या खाद्यतेलाचा साठा ठेवण्यासाठी आणि नफा मिळाल्यावर त्यांचा साठा वापरण्याइतपतही पैसे त्यांच्याकडे नाहीत. बँकांकडे त्यांचे लेटर ऑफ क्रेडिट (लेटर ऑफ क्रेडिट किंवा एलसी) चालू ठेवण्याच्या सक्तीमुळे, आयात केलेले तेल बंदरांवर स्वस्तात विकले जात आहे.
याशिवाय मोहरी, सोयाबीन, कापूस आणि भुईमूग यांसारख्या तेलबियांची आवक बाजारात कमी होत आहे. मंडईंमध्ये मोहरी, भुईमूग आणि सूर्यफूल एमएसपीपेक्षाही कमी दराने विकले जात आहेत. साठा असूनही, गाळपाच्या कामाच्या अकार्यक्षमतेमुळे म्हणजेच गाळपानंतर विक्रीत झालेल्या नुकसानीमुळे सुमारे 60-70 टक्के लहान तेल गाळप गिरण्या बंद पडल्या आहेत. बंदरांवरही मऊ तेलाचा साठा कमी असून पाइपलाइन रिकामी आहे. डिसेंबरमध्ये लग्नसराई आणि हिवाळ्यातील मागणी भरपूर असेल. मऊ तेलाची आयातही कमी होत आहे. अशा परिस्थितीत येणारी मागणी पूर्ण करणे हे एक गंभीर आव्हान बनू शकते.
तेलबियांचे पेरलेले क्षेत्र घटले
सरकारी आकडेवारीवरून असे दिसून येते की, भुईमूग आणि सूर्यफुलासारख्या तेलबियांच्या पेरणीखालील क्षेत्र पूर्वीच्या तुलनेत कमी झाले आहे. गतवर्षी २४ नोव्हेंबरपर्यंत २.७ लाख हेक्टरवर भुईमुगाची पेरणी झाली होती, तर यंदा केवळ १.८० लाख हेक्टरवर भुईमूग पेरणी झाली आहे. तसेच गतवर्षी ४१ हजार हेक्टरवर सूर्यफुलाची पेरणी झाली होती, मात्र यंदा केवळ ३७ हजार हेक्टरवर पेरणी झाली आहे. खरीप हंगामात सूर्यफुलाच्या पेरणीत ६६ टक्के तर रब्बी हंगामातील पेरणी क्षेत्रात १० टक्के घट झाली आहे.
असे आहेत दर
मागील आठवड्याच्या शेवटी मोहरीचे घाऊक भाव गेल्या आठवड्यात 100 रुपयांनी कमी झाले आणि 5,650-5,700 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले. मोहरी दादरी तेलाचा भाव 250 रुपयांनी घसरून 10,500 रुपये प्रतिक्विंटलवर बंद झाला. मोहरी पक्की आणि कच्ची घनी तेलाचे भाव 1,785-1,880 रुपये आणि 1,785-1,895 रुपये प्रति टिन (15 किलो) वर बंद झाले. त्याचप्रमाणे सोयाबीन दिल्ली, सोयाबीन इंदूर आणि सोयाबीन डेगम तेलाचे भाव अनुक्रमे 125, 125 आणि 50 रुपयांच्या घसरणीसह 10,400 रुपये, 10,200 रुपये आणि 8,850 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाले. समीक्षाधीन आठवड्यात शेंगदाणा तेल आणि तेलबियांच्या किमतीतही घट झाली आहे. शेंगदाणा तेल-तेलबिया, भुईमूग गुजरात आणि भुईमूग सॉल्व्हेंट रिफाइंड तेलाचे भाव अनुक्रमे 50, 100 आणि 25 रुपयांच्या घसरणीसह 6,600-6,675 रुपये क्विंटल, 15,400 रुपये क्विंटल आणि 2,290-2,565 रुपये प्रति टिनवर बंद झाले.
समीक्षाधीन आठवड्यात, कच्च्या पाम तेलाची (सीपीओ) किंमत 225 रुपयांच्या घसरणीसह 8,250 रुपये, दिल्ली पामोलिनची किंमत 150 रुपयांच्या घसरणीसह 9,150 रुपये प्रति क्विंटल आणि पामोलिन एक्स कांडला तेलाची किंमत होती. 100 रुपयांच्या तोट्यासह 8,400 रुपये. प्रति क्विंटलवर बंद. घसरणीच्या सर्वसाधारण प्रवृत्तीनुसार, कापूस बियाणे तेलाचा भावही समीक्षाधीन आठवड्यात 200 रुपयांच्या घसरणीसह 8,950 रुपये प्रति क्विंटलवर बंद झाला.