जळगाव लाईव्ह न्यूज । जळगाव (Jalgaon) शहरापासून केवळ ३० किलोमीटरवर असलेल्या एरंडोल तालुक्यातील श्री क्षेत्र पद्मालय विषयी आज आपण जाणून घेणार आहोत.
पद्मालय मंदिर (Padmalay Jalgaon) भारतातील अडीच गणपती पिठांमध्ये आहे. हे मंदिर अर्धा पीठ म्हणून सन्मानित आहे. मंदिरामध्ये दोन स्वयंभू दोन गणेश मूर्ती आहेत – आमोद आणि प्रमोद. जगात केवळ पद्मालय येथे श्रींच्या दोन मूर्ती असल्याचे सांगितले जाते. या दोन्ही मूर्तींमध्ये प्रवाळ आहेत आणि त्यांच्या उजव्या कवटीचे त्रिशंकण उजवीकडे आहे आणि दुसरा एक डाव्या बाजूला आहे. दोन्ही मूर्ती स्वयंभू आहेत हे मंदिर दगडांच्या आतील बाजूस बनले आहे.
पद्मालय हा शब्द ‘पद्म’ आणि ‘आलय’ या दोन शब्दांचा मिलाफ आहे ज्याचा संस्कृतमध्ये अर्थ कमळाचे घर असा होतो. मंदिराच्या जवळील तलाव कायम कमळाच्या फुलांनी भरलेला असतो. त्यामुळे मंदिरांला पद्ममालय असे म्हटले जाते.
पौराणिक कथांनुसार असे म्हटले जाते की भीमाने बकासुराला लढाईत पराभूत केले. लढाई नंतर तहान भागवण्यासाठी त्याने जमिनीवर कोपर धरला आणि तेथे तलाव तयार झाला. या ठिकाणाला भीमकुंड असे म्हटले जाते आणि ते पद्मालय जवळ आहे.
हे मंदिर टेकडीच्या वरती आहे आणि अनेक लहान मंदिरे वेढलेला आहे. येथे 440 कि.ग्रा. वजनाचा एक मोठा घंटा आहे. विविध औषधी वनस्पती आणि औषधी वनस्पती पद्मलाय मंदिराच्या परिसरात आढळतात.
मंदिर पुरातन असून मंदिराची संपूर्ण बांधकामाची रचना ही हेमाडपंथी आहे. मंदिरात डाव्या-उजव्या सोडेंचे गणपती आहे. मंदिरासमोर भव्य घंटा असून प्रवेशद्वाराजवळ मोठे जाते आहे. मंदिरापासून सुमारे दोन ते तिन किलोमीटरच्या अंतरावरील घनदाट अरण्यात भिमकुंड आहे. श्री क्षेत्र पद्मालय जागरूक देवस्थान समजले जाते. त्यामुळे अंगारकी चतुर्थी तसेच संकष्ट चतुर्थीला येथे मोठ्या प्रमाणावर भाविकांची गर्दी असते.
श्री क्षेत्र पद्मालायाला पर्यटन स्थळाचा दर्जा दिल्यास मंदिर परिसरात विकास होवून पर्यटक संख्येत वाढ होईल. पर्यायाने स्थानिकांना रोजगाराच्या संधी उपलब्ध होईल. स्थानिक राजकारण्यांनी येथील विकासाकडे विशेष लक्ष देणे गरजेचे आहे.
श्री क्षेत्र पद्मालय येथे कसे जावे?
जळगाव, एरंडोल, पारोळा येथून श्री क्षेत्र पद्मालय येथे जाण्यासाठी बसेस उपलब्ध आहेत. एरंडोल येथून अनेक खाजगी वाहने देखील उपलब्ध असतात. जळगाव व धरणगाव येथून सर्वाधिक जवळ असणारे रेल्वे स्थानक आहेत. तसेच विमानाने येण्यासाठी जळगाव व औरंगाबाद येथील विमानतळ जवळ आहेत.