जळगाव लाईव्ह न्यूज । २७ नोव्हेंबर २०२४ । नुकतीच केंद्रीय मंत्रिमंडळाची बैठक पार पडली असून या बैठकीत महाराष्ट्रातील तीन मल्टी-ट्रॅकिंग रेल्वे प्रकल्पांना मान्यता दिली आहे. या प्रकल्पांमध्ये मनमाड-जळगाव चाैथ्या रेल्वेलाइनला मंजुरी देताना २,७७३.२६ कोटींची तरतूद केली आहे. याव्यतिरिक्त भुसावळ-खंडवा तिसऱ्या व चौथी लाइन तसेच माणिकपूर-इरादतगंज तिसरी लाइनचा यात समावेश असल्याची माहिती रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी दिली आहे.
मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत रेल्वेच्या तीन मोठ्या प्रकल्पांनाही मंजुरी मिळाली. कनेक्टिव्हिटी सुधारण्यासाठी, मंत्रिमंडळाने 3 मल्टीट्रॅकिंग रेल्वे प्रकल्पांना मंजुरी दिली आहे, ज्यासाठी एकूण 7927 कोटी रुपये मंजूर केले आहेत. प्रवास सुकर करण्याच्या उद्देशाने हा प्रकल्प मंजूर करण्यात आला आहे. यामुळे लॉजिस्टिक्सचा खर्च कमी होईल, तेलाची आयात कमी होईल आणि कार्बन डायऑक्साइड उत्सर्जनही कमी होईल, ज्यामुळे रेल्वे नेटवर्क अधिक चांगले आणि पर्यावरणपूरक होईल अशी अपेक्षा आहे.
मनमाड-जळगाव 160 किलोमीटर मार्गाला मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली. त्यासाठी 2773 कोटी रुपये मंजूर करण्यात आले. भुसावळ-खंडवा दरम्यान 131 किलोमीटरच्या तिसऱ्या आणि चौथ्या मार्गाला मंजुरी देण्यात आली. गेला. त्यासाठी 3514 कोटी रुपये मंजूर करण्यात आले. प्रयागराज-माणिकपूर दरम्यान 84 किलोमीटरच्या तिसऱ्या मार्गाला मंजुरी देण्यात आली. यासाठी 1640 कोटी रुपये मंजूर करण्यात आले.
या प्रकल्पांमुळे बांधकाम कालावधीत सुमारे एक लाख मनुष्य बळाचा थेट रोजगार निर्माण होईल. भारतीय रेल्वेचे नेटवर्क महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश आणि उत्तर प्रदेशातील नाशिक, जळगाव, बुरहानपूर, खंडवा, रीवा, चित्रकूट आणि प्रयागराज या सात जिल्ह्यांमध्ये सुमारे ६३९ ट्रॅक किमीपर्यंत विस्तारलेले आहे अशी माहिती रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी दिली.
मुख्य फायदे
प्रस्तावित मल्टी-ट्रॅकिंग प्रकल्पाचे फायदे हे असतील:
- नाशिक, जळगाव, बुरहानपूर, रिवा, चित्रकूट, खंडवा आणि प्रयागराजशी संपर्क वाढेल.
- शिर्डी साई मंदिर, शनि शिंगणापूर, पंचवटी, काळाराम मंदिर, गोदावरी गोमुख, वाणी मंदिर, घृष्णेश्वर मंदिर या धार्मिक स्थळांना भेट देण्याची सुविधा उपलब्ध करून देईल.
- खजुराहो, अजिंठा आणि एलोरा लेणी तसेच देवगिरी किल्ला, असीरगड किल्ला, रिवा किल्ला, यावल वन्यजीव अभयारण्य, कोटी धबधबा आणि पूर्वा फॉल्स यांसारख्या युनेस्को जागतिक वारसा स्थळांमध्ये प्रवेश सुधारून पर्यटनाला चालना देईल.
प्रकल्प तपशील
मनमाड – जळगाव चौथा मार्ग प्रकल्प (१६० किमी)
- खर्च: २,७७३.२६ कोटी रुपये
- आर्थिक प्रभाव: कोळसा, स्टील, कंटेनर आणि कांदे, फळे आणि सोयाबीन (एकूण 21.6 MTPA) सारख्या कृषी उत्पादनांची वाहतूक सुलभ करेल.
- फायदे: वाढलेली प्रवासी आणि मालवाहतूक क्षमता, वार्षिक ८ कोटी लिटर डिझेलची बचत, उच्च घनतेच्या कॉरिडॉरमधील गर्दी कमी करणे आणि सुरक्षितता सुधारेल.
भुसावळ – खंडवा तिसरी आणि चौथी लाईन प्रकल्प (१३१ किमी)
- खर्च: ३,५१३.५६ कोटी रुपये
फायदे: मालवाहतुकीत सुधारणा, मुंबई आणि उत्तर/पूर्व राज्यांमधील प्रवासी सेवेत वाढ, भुसावळ जंक्शनवरील गर्दीत घट, वार्षिक ४ कोटी लिटर डिझेलची बचत आणि सुरक्षिततेत सुधारणा होण्यास मदत.
हे प्रकल्प पूर्ण झाल्यावर संचयी नफा
- सुमारे १५ अतिरिक्त गाड्या चालवण्यास सुलभ करेल, ज्यामुळे प्रवासी क्षमतेत लक्षणीय वाढ होईल.
- वार्षिक ५० दशलक्ष टन अतिरिक्त लोडिंग सुविधा प्रदान करेल.
- दरवर्षी सुमारे १५ कोटी लिटर डिझेलची बचत होईल.
- महाजेनको, रतन आणि इंडियाबुल्स सारख्या औष्णिक ऊर्जा प्रकल्पांना अखंडित कोळसा पुरवठा सुनिश्चित करेल.
- लॉजिस्टिक कार्यक्षमता वाढवणे, पुरवठा साखळी सुव्यवस्थित करणे आणि आर्थिक विकासाला गती मिळेल.