जळगाव लाईव्ह न्यूज । ४ ऑगस्ट २०२२ । भारतीय रेल्वे हे जगातील चौथ्या क्रमांकाचे आणि आशियातील दुसरे मोठे रेल्वे नेटवर्क आहे. रेल्वेचा प्रवास हा सुरक्षित आणि कमी खर्चात केला जाऊ शकतो. त्यामुळे आजही भारतात पहिले रेल्वे प्रवासाला प्राधान्य दिल जाते. दरम्यान, संपूर्ण ट्रेनला इंजिनद्वारे नियंत्रित केलं जाते. ट्रेनच्या इंजिनमध्ये एक ड्रायव्हर असतो, ज्याला लोको पायलट म्हणतात. पण विचार करा जर ट्रेनच्या ड्रायव्हरला झोप लागली तर काय होईल? ट्रेन मोठ्या अपघाताची शिकार होणार का? याबाबत आज जाणून घेणार आहोत.
तुम्हाला माहित असेलच की हजारो प्रवासी एकाच वेळी ट्रेनमध्ये प्रवास करतात. अशा परिस्थितीत चालकाला झोप लागल्याने कोणताही अपघात होऊ नये म्हणून रेल्वेने एक कल्पना मांडली आहे. तुम्हाला सांगतो की ट्रेनमध्ये ड्रायव्हर व्यतिरिक्त एक असिस्टंट ड्रायव्हर देखील आहे. ड्रायव्हर झोपला किंवा इतर काही प्रॉब्लेम असेल तर सहाय्यक ड्रायव्हर त्याला उठवतो. कोणतीही गंभीर समस्या उद्भवल्यास पुढील स्थानकावर कळवून ट्रेन थांबवली जाते. यानंतर स्टेशनवरून ट्रेनमध्ये नवीन ड्रायव्हर दिला जातो.
दोघेही झोपले तर?
ट्रेनचे दोन्ही ड्रायव्हर झोपले तर काय होईल, असा प्रश्नही अनेकांच्या मनात येत असावा. तर आम्ही तुम्हाला सांगतो की असे होण्याची शक्यता खूपच कमी आहे. मात्र तरीही रेल्वेने यासाठी ट्रेनच्या इंजिनमध्ये ‘व्हिजिलन्स कंट्रोल डिव्हाईस’ बसवले आहे. ट्रेनच्या इंजिनमध्ये बसवलेले हे यंत्र काळजी घेते की जर ड्रायव्हरने एक मिनिटही प्रतिक्रिया दिली नाही तर 17 सेकंदात ऑडिओ व्हिज्युअल इंडिकेशन येते. ड्रायव्हरला बटण दाबून ते स्वीकारावे लागते. ड्रायव्हरने या संकेताला प्रतिसाद न दिल्यास, 17 सेकंदांनंतर स्वयंचलित ब्रेकिंग सुरू होते.
ट्रेन स्वतःच थांबते
गाडी चालवताना चालकाला वारंवार वेग वाढवून हॉर्न वाजवावा लागतो. म्हणजेच ड्युटीवर असताना चालक पूर्णपणे सक्रिय राहतो. जर त्याने मिनिटभर प्रतिसाद दिला नाही तर रेल्वे हे ऑडिओ व्हिज्युअल संकेत पाठवते. ड्रायव्हरकडून कोणताही प्रतिसाद मिळत नाही, तेव्हा ट्रेन 1 किमी अंतरावर थांबते आणि ट्रेनमधील इतर रेल्वे कर्मचारी या प्रकरणाची दखल घेतात. अशाप्रकारे रेल्वेमुळे मोठे अपघात होण्यापासून टळतात.