गेल्या काही दिवसांपासून गहू आणि मैद्याच्या दरात झपाट्याने वाढ झाली आहे. त्याचा परिणाम महागाईच्या रूपात दिसून येत आहे. आता गहू आणि त्यापासून बनवलेल्या पिठाच्या किमतीत होणारी वाढ रोखण्यासाठी सरकार आपल्या बफर स्टॉकमधून 30 लाख टन गहू आणि गव्हाचे पीठ खुल्या बाजारात विकणार अशी माहिती आहे. पिठाचा सरासरी भाव सुमारे ३८ रुपये किलो झाला आहे. अन्न मंत्रालय ओपन मार्केट सेल स्कीम (OMSS) अंतर्गत 30 लाख टन गहू खुल्या बाजारात विकणार आहे. इतरांव्यतिरिक्त, गव्हाचा साठा पिठाच्या गिरण्या आणि व्यापाऱ्यांना विकला जाईल.
खुल्या बाजारभावावर अंकुश ठेवण्याचा उद्देश
अन्न सचिव संजीव चोप्रा यांनी 19 जानेवारी रोजी सांगितले होते की, गहू आणि पिठाच्या किरकोळ किमती वाढल्या आहेत आणि वाढत्या दरावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी सरकार लवकरच पावले उचलणार आहे. OMSS धोरणांतर्गत, सरकार फूड कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (FCI) या सरकारी मालकीच्या एंटरप्राइझला अन्नधान्य, विशेषत: गहू आणि तांदूळ मोठ्या प्रमाणात ग्राहकांना आणि खाजगी व्यापाऱ्यांना वेळोवेळी पूर्व-निर्धारित किमतींवर विकण्याची परवानगी देते. खुला बाजार. विशिष्ट धान्याच्या बंद हंगामात त्याचा पुरवठा वाढवणे आणि सामान्य खुल्या बाजारातील किमतींवर लगाम घालणे हा त्याचा उद्देश आहे.
गोदामांमध्ये गहू व तांदळाचा पुरेसा साठा
चोप्रा यांनी गेल्या आठवड्यात सांगितले की, ‘आम्ही पाहत आहोत की गहू आणि पिठाच्या किमती वाढत आहेत. आम्हाला या समस्येची जाणीव आहे. सरकारकडून विविध पर्यायांचा शोध सुरू असून लवकरच आम्ही आमची प्रतिक्रिया देऊ. एफसीआयच्या गोदामांमध्ये गहू आणि तांदळाचा पुरेसा साठा असल्याचे सचिवांनी सांगितले होते. देशांतर्गत उत्पादनात किरकोळ घट झाल्यामुळे आणि केंद्रीय पूलसाठी FCI खरेदीत मोठी घट झाल्याने किमती नियंत्रित करण्यासाठी केंद्राने मे महिन्यात गव्हाच्या निर्यातीवर बंदी घातली होती.
काही वाढणाऱ्या राज्यांमध्ये उष्णतेच्या लाटेमुळे भारताचे गव्हाचे उत्पादन 2021-22 पीक वर्षात (जुलै-जून) 106.84 दशलक्ष टनांवर घसरले, जे मागील वर्षी 109.59 दशलक्ष टन होते. गेल्या वर्षी सुमारे 43 दशलक्ष टन खरेदी झाली होती, या वर्षीची खरेदी 19 दशलक्ष टनांवर आली आहे. चालू रब्बी (हिवाळी पेरणी) हंगामात गहू पिकाखालील क्षेत्र थोडे जास्त आहे. नवीन गहू पिकाची खरेदी एप्रिल 2023 पासून सुरू होईल.
