जळगाव लाईव्ह न्यूज । २८ सप्टेंबर २०२३ । तुम्हीही ट्रेनने प्रवास करत असाल तर तुम्हाला रेल्वेचा हा नियम माहीत असायला हवा. रेल्वे तिकीट बुक करताना भारतीय रेल्वे प्रवाशांना ऑटो अपग्रेडेशनचा पर्याय देते. या सुविधेद्वारे, प्रवाशांना त्यांचे तिकीट उच्च श्रेणीमध्ये अपग्रेड करण्याची शक्यता आहे. याचा अर्थ असा की जर एखाद्या प्रवाशाने स्लीपर क्लासचे तिकीट घेतले असेल तर त्याला मोफत 3rd AC वर अपग्रेड केले जाते.
रेल्वे तिकीट ऑफलाइन आणि ऑनलाइन बुक करताना रेल्वे ऑटो अपग्रेडेशनचा पर्याय देते. हा पर्याय निवडल्यानंतर, कोणत्याही थर्ड एसी, सेकंड एसी किंवा फर्स्ट एसी कोचमध्ये बर्थ उपलब्ध असल्यास, त्यानुसार प्रवाशांचे तिकीट अपग्रेड केले जाते. रेल्वेची ही यंत्रणा कशी काम करते ते जाणून घेऊया.
ऑटो अपग्रेड सुविधा काय आहे?
रेल्वेमध्ये ऑटो अपग्रेडेशन म्हणजे ट्रेनमधील आरक्षित श्रेणीपेक्षा एक श्रेणीचे तिकीट अपग्रेड करणे. जसे तिकीट स्लीपर ते थर्ड एसी, थर्ड एसी ते सेकंड एसी पर्यंत अपग्रेड करणे. विशेष बाब म्हणजे ऑटो अपग्रेड फ्री आणि सशुल्क अशा दोन्ही प्रकारे केले जाते.
ट्रेनचे तिकीट अपग्रेड कधी मोफत होते?
अनेकदा रेल्वे प्रवासी प्रवासापूर्वी किंवा प्रवासादरम्यान त्यांची सीट अपग्रेड करतात. मात्र, प्रवाशांना प्रवासाच्या वेळी तिकीट अपग्रेड करण्यासाठी अतिरिक्त रक्कम मोजावी लागते. परंतु, तुम्ही तिकीट बुक करताना ऑटो अपग्रेड पर्याय निवडल्यास, रेल्वे तुमचे तिकीट मोफत अपग्रेड करते. मात्र, ट्रेनच्या डब्यातील बर्थच्या उपलब्धतेनुसार हे शक्य आहे.
पीआरएसवर आधारित तिकीट अपग्रेड करणे
भारतीय रेल्वेने 2006 मध्ये ऑटो अपग्रेडेशन योजना सुरू केली. प्रवासी आरक्षण फॉर्मच्या शीर्षस्थानी अपग्रेड पर्याय दिलेला आहे. आयआरसीटीसी ऑनलाइन पोर्टलद्वारे तिकीट बुक करताना देखील हा पर्याय उपलब्ध आहे. हा पर्याय निवडल्यानंतर, रेल्वे ती तिकिटे अपग्रेड करण्याचा विचार करते. चार्ट तयार करताना पीआरएस (पॅसेंजर रिझर्वेशन सिस्टम) द्वारे अपग्रेडेशन स्वयंचलितपणे केले जाते.
रेल्वेने दिलेल्या ऑटो अपग्रेडेशन पर्यायांतर्गत तुमचे तिकीट अपग्रेड झालेच पाहिजे असे नाही. हे फक्त ट्रेनच्या वेगवेगळ्या डब्यांमध्ये उपलब्ध असलेल्या रिकाम्या बर्थवर अवलंबून असते. ही योजना सुरू करण्यामागचा भारतीय रेल्वेचा मूळ उद्देश या योजनेंतर्गत प्रवाशांना रिकाम्या जागा देऊन बर्थच्या उपलब्धतेचा उपयोग करणे हा आहे.
