जळगाव लाईव्ह न्यूज । माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग (Dr. Manmohan Singh)यांचे वयाच्या ९२ व्या वर्षी निधन झाले. गुरुवारी संध्याकाळी बेशुद्ध पडल्यानंतर त्यांना दिल्ली एम्समध्ये दाखल करण्यात आले होते, तिथे त्यांनी रात्री ९.५१ वाजता अखेरचा श्वास घेतला. आज (२७ डिसेंबर) अनेक दिग्गजांनी त्यांच्या पार्थिवावर अंत्यसंस्कार केले. मनमोहन सिंग यांच्या पार्थिवावर उद्या (28 डिसेंबर) अंत्यसंस्कार होणार आहेत.
माजी पंतप्रधानांच्या निधनाबद्दल सरकारने 7 दिवसांचा राजकीय दुखवटा जाहीर केला आहे. त्यांच्या निधनानंतर काँग्रेस पक्षाने आजचे सर्व कार्यक्रम रद्द केले आहेत. त्यांच्या निधनानंतर मनमोहन सिंग यांचे पार्थिव एम्समधून रात्री उशिरा दिल्लीतील त्यांच्या निवासस्थानी आणण्यात आले.
दरम्यान, डॉ. मनमोहन सिंग यांना ‘आधुनिक भारतीय अर्थव्यवस्थेचे शिल्पकार’ म्हणून संबोधले जाते. दरम्यान, काही वापरकर्त्यांनी आज शुक्रवारी डॉ. मनमोहन सिंग यांच्या नावाने एक जीवनप्रवास पोस्ट केला. ज्यात 1957 मध्ये अर्थशास्त्राचे प्राध्यापक म्हणून काम सुरू केल्यापासून त्यांनी केलेल्या सर्व कामगिरीचा उल्लेख केला. 47 वर्षांत, काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील यूपीए सरकारचे प्रमुख म्हणून काँग्रेसचे दिग्गज नेते गेले. त्यांनी 2004 मध्ये पंतप्रधान म्हणून शपथ घेतली आणि 2014 पर्यंत – दोन टर्म या पदावर काम केले. त्यांनी या वर्षाच्या सुरुवातीला राज्यसभेतील त्यांची 33 वर्षांची संसदीय खेळी संपवली.
मनमोहन सिंग यांच्या रेझ्युमेमध्ये काय आहे?
शिक्षण/पात्रता:
1950: बीए (ऑनर्स), इकॉनॉमिक्स, पंजाब युनिव्हर्सिटी, चंदीगडमध्ये प्रथम आले.
1952: एमए (अर्थशास्त्र), पंजाब युनिव्हर्सिटी, चंदीगडमध्ये प्रथम आले.
1954: सेंट जॉन्स कॉलेज, केंब्रिज येथे उत्कृष्ट कामगिरीसाठी राईट्स पारितोषिक.
1955 आणि 1957: रेन्सबरी विद्वान, केंब्रिज विद्यापीठ.
1957: DPhil (ऑक्सफर्ड), DLitt (Honoris Causa); भारताच्या निर्यात स्पर्धात्मकतेवर पीएचडी प्रबंध.
व्यवसाय/शैक्षणिक अनुभव:
प्राध्यापक (वरिष्ठ व्याख्याता, अर्थशास्त्र), 1957-59.
वाचक, अर्थशास्त्र, 1959-63.
प्राध्यापक, अर्थशास्त्र, पंजाब विद्यापीठ, चंदीगड, 1963-65.
प्राध्यापक, आंतरराष्ट्रीय व्यापार, दिल्ली स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स, दिल्ली विद्यापीठ, १९६९-७१.
मानद प्राध्यापक, जवाहरलाल नेहरू विद्यापीठ, नवी दिल्ली.
प्रोफेसर आणि दिल्ली स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स, दिल्ली विद्यापीठ, 1996 आणि सिव्हिल सर्व्हंट.
पुस्तके:
भारताचे निर्यात ट्रेंड आणि स्व-शाश्वत वाढीसाठी संभावना – क्लेरेंडन प्रेस, ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटी, 1964; विविध आर्थिक जर्नल्समध्ये मोठ्या संख्येने लेखही प्रकाशित झाले.
इतर उपलब्धी:
ॲडम स्मिथ पुरस्कार, केंब्रिज विद्यापीठ, 1956.
पद्मविभूषण, १९८७.
युरो मनी पुरस्कार, वर्षातील वित्त मंत्री, 1993.
आशिया मनी अवॉर्ड, 1993 आणि 1994 आशियासाठीचे वित्त मंत्री.
आंतरराष्ट्रीय असाइनमेंट:
1966: आर्थिक व्यवहार अधिकारी.
1966-69: प्रमुख, व्यापार विभागासाठी वित्तपुरवठा, UNCTAD.
1972-74: आंतरराष्ट्रीय आर्थिक सुधारणांवरील 20 च्या IMF समितीमध्ये भारतासाठी उप.
1977-79: एड-इंडिया कन्सोर्टियम मीटिंगसाठी भारतीय शिष्टमंडळ.
1980-82: भारत-सोव्हिएत संयुक्त नियोजन गट बैठक.
1982: इंडो-सोव्हिएत मॉनिटरिंग ग्रुपची बैठक.
1993: राष्ट्रकुल सरकार प्रमुखांची सायप्रस बैठक 1993: मानवाधिकार जागतिक परिषद, व्हिएन्ना.
मनोरंजन:
जिमखाना क्लब, नवी दिल्ली; आजीवन सदस्य, इंडिया इंटरनॅशनल सेंटर, नवी दिल्ली.
कामाचा अनुभव/पदे:
1971-72: आर्थिक सल्लागार, विदेश व्यापार मंत्रालय.
1972-76: मुख्य आर्थिक सल्लागार, वित्त मंत्रालय.
1976-80: संचालक, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया; संचालक, इंडस्ट्रियल डेव्हलपमेंट बँक ऑफ इंडिया.
भारतासाठी पर्यायी गव्हर्नर, बोर्ड ऑफ गव्हर्नर्स, आशियाई विकास बँक.
भारतासाठी पर्यायी गव्हर्नर, बोर्ड ऑफ गव्हर्नर्स, IBRD.
नोव्हेंबर 1976-एप्रिल 1980: सचिव, वित्त मंत्रालय (आर्थिक व्यवहार विभाग).
सदस्य, अणुऊर्जा आयोग; सदस्य, वित्त, अंतराळ आयोग.
एप्रिल 1980-सप्टेंबर 15, 1982: सदस्य-सचिव, नियोजन आयोग.
1980-83: अध्यक्ष, भारत-जपान संयुक्त अभ्यास समिती.
16 सप्टेंबर 1982-14 जानेवारी 1985: गव्हर्नर, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया.
1982-85: भारतासाठी पर्यायी गव्हर्नर, बोर्ड ऑफ गव्हर्नर्स, आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी.
1983-84: सदस्य, पंतप्रधानांची आर्थिक सल्लागार परिषद.
1985: अध्यक्ष, इंडियन इकॉनॉमिक असोसिएशन.
15 जानेवारी 1985-31 जुलै 1987: उपाध्यक्ष, नियोजन आयोग.
1 ऑगस्ट, 1987-नोव्हेंबर 10, 1990: महासचिव आणि आयुक्त, दक्षिण आयोग, जिनिव्हा.
10 डिसेंबर 1990-14 मार्च 1991: पंतप्रधानांचे आर्थिक घडामोडींचे सल्लागार.
१५ मार्च १९९१-२० जून १९९१: अध्यक्ष, UGC.
21 जून 1991-15 मे 1996: केंद्रीय अर्थमंत्री.
ऑक्टोबर १९९१: आसाममधून काँग्रेसच्या तिकीटावर राज्यसभेवर निवडून आले.
जून १९९५: राज्यसभेवर पुन्हा निवडून आले.
1996 नंतर: सदस्य, अर्थ मंत्रालयासाठी सल्लागार समिती.
1 ऑगस्ट 1996-4 डिसेंबर 1997: अध्यक्ष, वाणिज्य संसदीय स्थायी समिती.
21 मार्च 1998 नंतर: विरोधी पक्षनेते, राज्यसभेत.
५ जून १९९८ नंतर: सदस्य, वित्त समिती.
13 ऑगस्ट 1998 नंतर: सदस्य, नियम समिती.
ऑगस्ट 1999-2001: सदस्य, विशेषाधिकार समिती 2000 नंतर: सदस्य, कार्यकारी समिती, भारतीय संसदीय गट.
जून 2001: राज्यसभेवर पुन्हा निवडून आले.
2004-2014: भारताचे पंतप्रधान
2024: राज्यसभेतून निवृत्त
